Türkiye İstatistik Kuruluşu (TÜİK), 2022’ye bağlı üretim metoduyla hesaplanan Gayri Safi Vatan İçi Hasıla (GSYH) neticelerini deklare etti. Buna gore, Türkiye ekonomisi bir önceki sene yüzde 5,6, 2022’nin son çeyreğinde de yüzde 3,5 gelişme kaydetti. Üretim yöntemine gore cari fiyatlarla GSYH, 2022’de bundan önceki yıla gore yüzde 107 artarak 15 trilyon 6 milyar 574 milyon lira olarak gerçekleşti.
GSYH’yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde, 2022 senesinde bundan önceki yıla gore zincirlenmiş hacim endeksi olarak finans ve sigorta faaliyetleri toplam katma kıymeti yüzde 21,8, hizmet faaliyetleri yüzde 11,7, mesleki, yönetimsel ve dayanak hizmet faaliyetleri yüzde 9,9, informasyon ve kontakt faaliyetleri yüzde 8,7, öteki hizmet faaliyetleri yüzde 5,8, halk yönetimi, eğitim, kişi sıhhati ve toplumsal hizmet faaliyetleri yüzde 4,8, gayrimenkul faaliyetleri yüzde 4,3, endüstri yüzde 3,3 ve ziraat sektörü yüzde 0,6 arttı.
Söz mevzusu dönemde inşaat sektörü ise yüzde 8,4 azaldı. Şahıs başına GSYH kıymeti, 2022’de cari fiyatlarla 176 bin 589 lira (10 bin 655 dolar) olarak hesaplandı. Böylece Türkiye ekonomisi üst üste 10 çeyrektir büyümüş oldu.
Öte taraftan TÜİK, 2022 yılı birinci, ikinci ve üçüncü çeyrek gelişme rakamlarında revizyona gitti. AA Finans Gelişme Beklenti Araştırmayı’ne dahil olan ekonomistler, 2022 senesinin 4. çeyreğinde Türkiye ekonomisinin yüzde 2,8 büyümesini öngörmüştü. Ekonomistlerin 2022 senesinin tamamına bağlı gelişme beklentilerinin averajı ise yüzde 5,2 düzeyinde olmuştu.
Buna gore, Türkiye ekonomisi, bir önceki sene yüzde 5,6, 2022’nin son çeyreğinde de yüzde 3,5 büyüdü. GSYH verilerinde gözden geçirme yapılmış oldu. 2022’nin birinci çeyrek gelişme verisi yüzde 7,6’ya, ikinci çeyrek gelişme verisi yüzde 7,8’e, üçüncü çeyrek gelişme verisi yüzde 4’e revize edildi. Üretim metoduyla GSYH tahmini, geçen senenin 4’üncü çeyreğinde cari fiyatlarla yüzde 106,2 artarak 4 trilyon 800 milyar 717 milyon lira olarak gerçekleşti.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, söz mevzusu çeyrekte bundan önceki çeyreğe gore yüzde 0,9, takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bundan önceki senenin aynı da diyebileceğimiz tıpkı çeyreğine gore yüzde 3,5 arttı.
Hane ahaliyi nihai kullanım giderleri 2022’de bundan önceki yıl zincirlemiş hacim endeksine gore yüzde 19,7 arttı ve GSYH arasındaki oranı yüzde 57,5 oldu. Hane ahaliyi nihai kullanım giderleri, geçen senenin 4’üncü çeyreğinde 2021’in aynı da diyebileceğimiz tıpkı zamanına gore zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 16,1 terfi etti. Devletin nihai kullanım giderleri yüzde 9, gayrisafi durağan(durgun) ana para başlangıcı da yüzde 2,6 arttı.
Geçen sene, 2021’in zincirlenmiş hacim endeksine gore mal ve hizmet dış satımı yüzde 9,1, dış alımı yüzde 7,9 arttı. Mal ve hizmet dış satımı, 2022’nin 4’üncü çeyreğinde bundan önceki senenin aynı da diyebileceğimiz tıpkı çeyreğine gore zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 3,3 azalırken, dış alımı yüzde 10,2 artma kaydetti.
İş kuvveti ödemeleri 2022’de bundan önceki yıla gore yüzde 82,7, net işletme artığı/karma gelir yüzde 115,2 terfi etti. İş kuvveti ödemeleri geçen senenin 4’üncü çeyreğinde bundan önceki senenin aynı da diyebileceğimiz tıpkı zamanına gore yüzde 103,3, net işletme artığı/karma gelir yüzde 104,9 artma kaydetti. İş kuvveti ödemelerinin cari fiyatlarla gayrisafi katma kıymet arasındaki oranı 2021’in aynı da diyebileceğimiz tıpkı çeyreğinde yüzde 25,7 iken bu oran geçen senenin 4’üncü çeyreğinde yüzde 25,2 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin oranı ise yüzde 57,5’deri yüzde 56,7’ye geriledi.
